Το 'μυστικό σχέδιο' του 'νέου σχολείου' του ΠΑΣΟΚ

Αυγή
Ημερομηνία δημοσίευσης: 13/01/2010

Της ΕΛΕΝΗΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ*

Σύμφωνα με δελτίο Τύπου του υπουργείου Παιδείας, η υπουργός, κ. Άννα Διαμαντοπούλου, και οι υφυπουργοί, κ. Ι. Πανάρετος και κ. Εύη Χριστοφιλοπούλου, παρουσίασαν τη Δευτέρα 11 Ιανουαρίου, στον πρωθυπουργό, κ. Γ. Παπανδρέου, το «νέο σχολείο», τον σχεδιασμό, δηλαδή, του υπουργείου Παιδείας «για την εκ βάθρων αλλαγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας ώστε να ξεπεραστούν οι παθογένειες του παρελθόντος».

Την επόμενη μέρα, την Τρίτη 12 Ιανουαρίου, σε δημοσιεύματα εφημερίδων τονίζονταν ότι «η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας έχοντας στα σχέδιά της να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις διαπίστωσε ότι όλο το σύστημα ήταν στρεβλά δομημένο πάνω στις ανάγκες των εκπαιδευτικών και όχι των μαθητών. Αυτό θα επιχειρήσει να αλλάξει με τις προτάσεις που έχει επεξεργαστεί και θα παρουσιάσει σε χρόνο που θα συμφωνηθεί με τον πρωθυπουργό. Το σχέδιο κρατείται μυστικό, ωστόσο έχουν γίνει γνωστές ορισμένες παράμετροί του» (“Βήμα”, 12/1/2010).

Δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι τα ΜΜΕ θα προβάλουν το επόμενο χρονικό διάστημα το σχέδιο για το «νέο σχολείο» της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ ως την είσοδο στον σχολικό παράδεισο, ως την εκπαιδευτική αναγέννηση την οποία περίμενε χρόνια ο τόπος.

Ωστόσο τα πράγματα είναι κουκιά μετρημένα. Οι κατευθύνσεις του ΠΑΣΟΚ στην εκπαίδευση έχουν παρουσιαστεί με τον πιο σαφή τρόπο, αρκετό καιρό τώρα, τόσο από τους οδηγούς ιδιωτικοποίησης των Διεθνών Οργανισμών και φορέων (Ε.Ε., ΟΟΣΑ, δίκτυο Eurydice, PISA κ.λπ.) που προετοιμάζουν, επιβάλλουν και νομιμοποιούν τα σχέδια του κεφαλαίου στην εκπαίδευση, όσο και από τα Προγράμματα στα οποία το ΠΑΣΟΚ παρουσίασε τις θέσεις του για την Παιδεία (Ανοιχτό Σχολείο, Ένα νέο εκπαιδευτικό σύστημα για τη νέα εποχή, κ.λπ.)

Είναι φανερό ότι ο κυρίαρχος σχεδιασμός της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης στοχεύει ευθέως στη διατύπωση νέας πρότασης για το μοντέλο του σχολείου και του μαθητή / εκπαιδευτικού. Το ιδιωτικοποιημένο–αποκεντρωμένο σχολείο των «εκπαιδεύσιμων» στην κοινωνία, των «απασχολήσιμων», είναι αδύνατο να λειτουργήσει αν δεν μεταλλαχθούν τα «υποκείμενά» του. Από τη μια το φτηνό, ευέλικτο και «αποδοτικό» σχολείο χρειάζεται υποταγμένους και άβουλους εκπαιδευτικούς, χειραγωγημένους, με σχέσεις εργασίας τις οποίες καθορίζουν η ανασφάλεια, οι εξετάσεις και το ρουσφέτι. Από την άλλη, η κυρίαρχη μορφωτική προτεραιότητα της νεοφιλελεύθερης αναδιάρθρωσης για τη διαμόρφωση-αξιοποίηση των εργαζομένων, στηρίζεται σε ένα είδος γενικής μόρφωσης, το οποίο δεν καλλιεργεί και δεν αναπτύσσει τη συνθετική-αναλυτική σκέψη, δεν δίνει τις βάσεις για την ερμηνεία της κοινωνίας και του κόσμου.

Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για το Ανοικτό Σχολείο, αν ξύσει κανείς το λούστρο του επικοινωνιακού λόγου, υιοθετεί αυτά ακριβώς τα σημεία. Βασικό στοιχείο αυτής της πολιτικής, η οποία αποτελεί τον κορμό της νεοφιλελεύθερης πρότασης στην εκπαιδευτική πολιτική, είναι η αποκέντρωση της εκπαίδευσης με στόχο τη μείωση της κρατικής χρηματοδότησης προς τα σχολεία, τη μετακύλιση του κόστους κατευθείαν στα νοικοκυριά, την πρόσδεση των αναλυτικών προγραμμάτων στις ανάγκες των επιχειρήσεων και την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων των εκπαιδευτικών. Στο βασικό αυτόν κόμβο ενώνονται η λεγόμενη αξιολόγηση-κοινωνική λογοδοσία, η σχολειοποίηση της προσχολικής αγωγής, ο σταδιακός παραμερισμός της γενικής μόρφωσης σε όφελος των δεξιοτήτων που ζητά η αγορά, η εξαφάνιση από το εκπαιδευτικό τοπίο των χιλιάδων αδιόριστων πτυχιούχων και η δραστική μείωση των διορισμών μέσα από τις αλλαγές στο σύστημα πρόσληψης καθώς και η "παλινόρθωση" μιας εξεταστικοκεντρικής οργάνωσης του Λυκείου μέσα από τις αλλαγές στο σύστημα πρόσβασης.

* Η Ελένη Νικολαΐδου είναι εκπαιδευτικός, μέλος του συντονιστικού οργάνου διαχείρισης του Εκπαιδευτικού Δικτύου Ενημέρωσης alfavita.gr (www.alfavita.gr) και συγγραφέας επιστημονικών βιβλίων.

Ευχαριστούμε το συνάδελφο Π.Κ. για το e-mail