Παιδείας Διάλογοι...

Του Δ.Κ. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
Ελευθεροτυπία, 12/12/2009

Στις 24 Νοεμβρίου η υπουργός Παιδείας εξήγγειλε δημόσιο διάλογο για την παιδεία θέτοντας και τη βασική αρχή «όλες οι προσλήψεις να γίνονται μέσω του ΑΣΕΠ».

Είναι η ίδια αρχή που το 1997 εξήγγειλε και εφήρμοσε ο τότε ΥΠΕΠΘ Γ. Αρσένης, υιοθετώντας μάλιστα ως βάση επιτυχίας στις εξετάσεις του ΑΣΕΠ, για τους εκπαιδευτικούς των δημόσιων σχολείων, το 14. Έπειτα από λυσσαλέα αντίδραση και του ίδιου του ΠΑΣΟΚ, η απόλυτη αυτή θέση άρχισε να... παίρνει ποσοστά. Και η βάση των εξετάσεων κατέληξε τελικά το 10, και τα ποσοστά 60%-40%. Όμως ο ενιαίος πίνακας αναπληρωτών, όπως είχε προβλέψει ο Γ. Αρσένης τότε, έχει οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Και ξαναρχίζει το ίδιο ταξίδι, μόνο που πια οι εποχές δεν είναι οι ίδιες. Γιατί, ακόμα και αν επιλεγούν οι καλύτεροι καθηγητές, είναι τέτοιες οι γραφειοκρατικές στρεβλώσεις που η δομή της εκπαίδευσης, χωρίς «συστημική» επεξεργασία, θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο, οπότε θα «αφεθεί» συνολικά πλέον στην ιδιωτική κερδοσκοπία. Πιο κάτω αναφέρονται σχετικά παραδείγματα.

Στο υπουργείο Παιδείας υπάρχει το «μυστικό» της Α' και Β' ανάθεσης. Στη με Α.Π. 118842/Γ2/17-09-2008 απόφαση αναφέρονται οι αναθέσεις μαθημάτων των Γυμνασίου, Γενικού Λυκείου, ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ. Θα αναφέρουμε εδώ μερικά, μπορείτε να βρείτε πολύ περισσότερα...Αρχίζοντας από τα Γυμνάσια, όπου το παιδί αρχίζει να «σκέφτεται λογικά για αφηρημένες έννοιες και να ελέγχει τις υποθέσεις συστηματικά» και συγχρόνως «ενδιαφέρεται για υποθετικά μελλοντικά και ιδεολογικά προβλήματα», με άλλα λόγια οργανώνεται και αναπτύσσεται η σκέψη του. Στην εποχή των «ειδικεύσεων» λοιπόν και της νοητικής ανάπτυξης του μαθητή, η Ιστορία μπορεί να διδαχθεί από ιστορικούς (Α' ανάθεση), αλλά ακόμη από θεολόγους, πτυχιούχους Αγγλικής, Γαλλικής, Γερμανικής Φιλολογίας και από πτυχιούχους των τμημάτων Νομικών και Πολιτικών Επιστημών (Β' ανάθεση). Ομως και τα Μαθηματικά μπορεί να διδαχθούν από Μαθηματικούς (Α' ανάθεση), αλλά και από τον κλάδο ΠΕ04 συνολικά (Β' ανάθεση). Δηλαδή από φυσικούς, χημικούς, φυσιογνώστες, βιολόγους και γεωλόγους. Αντιστοίχως η Γεωγραφία, από μαθηματικούς έως και πτυχιούχους Οικιακής Οικονομίας. Η κατάσταση συνεχίζει τροποποιούμενη στο Λύκειο. Αυτό ισχύει φυσικά πλήρως, αφού η απόφαση Α.Π. 119052/Γ2/17-09-2008 του υπουργείου αναφέρει σχετικά στις παραγράφους 5 και 10: «5. Είναι σκόπιμο να μην προσλαμβάνεται αναπληρωτής ή ωρομίσθιος εκπαιδευτικός, όταν υπάρχουν στο σχολείο ή σε σχολεία του ίδιου ΠΥΣΔΕ μόνιμοι εκπαιδευτικοί που μπορούν να καλύψουν τις λειτουργικές διδακτικές ανάγκες σε μαθήματα πρώτης (Α') και δεύτερης (Β') ανάθεσης...» και «10. Κατά την ανάθεση των μαθημάτων καταβάλλεται προσπάθεια, ώστε οι εκπαιδευτικοί να συμπληρώνουν ωράριο στο σχολείο τους ή στην ίδια ομάδα σχολείων με μαθήματα πρώτης (Α') και δεύτερης (Β') ανάθεσης». Για να μην αναλύσουμε εδώ το «χάος» στα μαθήματα του κλάδου ΠΕ02-Φιλολόγων, όπου Αρχαία Ελληνικά, Λατινικά, Ιστορία διδάσκουν και καθηγητές που δεν εξειδικεύτηκαν στις πανεπιστημιακές τους σπουδές σε αυτό. Μετά μιλάμε για αποτυχία των μαθητών και για τη γλωσσική τους δήθεν «πενία», όταν εν πολλοίς οργανώνουμε την παιδεία με σκοπό την πενία αυτή.

Αλλά υπάρχουν και άλλα, ένα εκ των οποίων αναφέρεται εδώ, που διαμορφώνουν στη χώρα μας έναν ιδιότυπο «εκπαιδευτικό ρατσισμό», θα μπορούσαμε να πούμε. Στην απόφαση των αναθέσεων αναφέρεται και το εξής: «Στις παραπάνω κατηγορίες σχολείων (δυσπρόσιτα ή σχολεία με γεωγραφικές-συγκοινωνιακές συνθήκες που δυσκολεύουν τη μετάβαση των εκπαιδευτικών...) με ολιγομελή τμήματα δύναται να διδάξει μόνον ένας εκπαιδευτικός κλάδου Π.Ε. ή κλάδου Τ.Ε.01, ελλείψει εκπαιδευτικών του ενός ή του άλλου κλάδου αντίστοιχα». Τι κατανοεί ο απλός πολίτης; Τίποτα. Για να δούμε λοιπόν. Η κατηγορία Π.Ε. είναι Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, ενώ η κατηγορία Τ.Ε.01, όπως και η κατηγορία Δ.Ε.01, είναι κλάδοι πτυχιούχων κατώτερων τεχνικών και επαγγελματικών σχολών με πτυχίο τεχνικής και επαγγελματικής σχολής (Τεχνικού Λυκείου σαν να λέμε) ή κατώτερης τεχνικής επαγγελματικής σχολής (ούτε καν Τεχνικού Λυκείου), με τριετή επαγγελματική πείρα από την κτήση του πτυχίου και βεβαίωση τρίμηνης παιδαγωγικής επιμόρφωσης ΑΣΠΑΙΤΕ. Για τους κλάδους αυτούς δεν προκηρύσσεται διαγωνισμός του ΑΣΕΠ και δεν προαπαιτείται η επιτυχής συμμετοχή σε διαγωνισμό για μόνιμο διορισμό. Αυτά όλα αναφέρονται στο Ν. 3687/25-07-2008. Δηλαδή στα σχολεία όπου «δυσκολεύονται» να πάνε εκπαιδευτικοί Π.Ε., διδάσκουν απόφοιτοι Τεχνικού Λυκείου ή και μη.

Εν έτει 2009 λειτουργεί, όπως κατανοείτε, το αλληλοδιδακτικό σχολείο του Καποδίστρια με νόμο του ελληνικού κράτους, ενώ υπάρχουν διδάσκοντες οι οποίοι δεν γνωρίζουν πού «κατοικεί» το ΑΣΕΠ, με... νόμο. Και μετά ισχυριζόμαστε ότι θα δημιουργήσουμε παιδεία για τα παιδιά. Μακάρι, αλλά... Και αφού αναφερθήκαμε στις κατηγορίες ΤΕ01 και ΔΕ01 της Τεχνικής Εκπαίδευσης, αν δει κάποιος την Γ2/43172/7-4-2008 απόφαση, η οποία αναφέρεται στην αντιστοιχία μαθημάτων-βιβλίων για τα Επαγγελματικά Λύκεια και τις Επαγγελματικές Σχολές, θα διαπιστώσει ότι έχει καταργηθεί στην πραγματικότητα η διδασκαλία επιπέδου 3 στην τυπική Τεχνική Εκπαίδευση, η οποία στην ουσία είναι επιπέδου 2, ενώ μάλλον είναι θέμα χρόνου η «παραχώρηση» του επιπέδου 3 στα ΙΕΚ. Οσον αφορά τις μεταθέσεις και αποσπάσεις, για να «ανοίξουν» οι διαδικασίες διορισμών οι εκπαιδευτικοί μετατίθενται και αποσπώνται πλέον σε περιοχές μετάθεσης ή απόσπασης και όχι σε συγκεκριμένες οργανικές θέσεις. Ετσι κάθε τοπική κοινωνία κατέληξε να μικροδημιουργεί επί των «λειτουργικών» και «οργανικών» κενών. (Σχετικά Ν. 2817/2000, 2413/1996, 1824/1988). Ενώ ορισμένες κατηγορίες αντιμετωπίζονται ευμενώς, όπως οι καθηγήτριες/ές ΑΕΙ, ΤΕΙ που αποσπούν κατά προτεραιότητα τους/τας συζύγους των (Ν. 3687/25-07-2008, άρθ. 4, § 5) Θα μου πείτε, εν γένει ο νόμος εφαρμόζεται αναλόγως αλλά και συνήθως ο νέος νόμος νομιμοποιεί προηγούμενη «αβλεψία»! Δείτε, λοιπόν, πώς νομιμοποιήθηκαν και αμοιβές μελών ΔΕΠ (Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού) με τον νόμο 3687/25/07/2008: «Αποδοχές Ειδικών Συνεργατών του εδαφίου β' της παραγράφου 6, του άρθρου 3 του ν. 3255/2004 (ΦΕΚ 138/Α'), που έχουν ήδη καταβληθεί σε μέλη ΔΕΠ Πανεπιστημίων πλήρους απασχόλησης, παράλληλα με τις αποδοχές της κύριας θέσης τους, θεωρούνται ότι έχουν καταβληθεί νομίμως και δεν αναζητούνται». Εκείνο το «θεωρούνται» είναι «όλα τα λεφτά» που λένε. Πιθανόν αυτά να μπερδευτήκανε κατά τη μεταφορά του υπουργείου από τη Μητροπόλεως στο Μαρούσι, θα μου πείτε, που έχει δίπλα ηλεκτρικό. Γιατί το λέω αυτό; Γιατί με το νόμο 3670/2008 - ΦΕΚ 117/Α'/20-6-2008, οι υπάλληλοι του υπουργείου με οργανική θέση, από την 1-1-2009 παίρνουν ειδική πρόσθετη αμοιβή μηνιαίως λόγω μετεγκατάστασης (από Μητροπόλεως στο Μαρούσι) 105 ευρώ, ενώ πήραν και έκτακτη αμοιβή 3.000 ευρώ έκαστος για τη μετεγκατάσταση αυτή. Δεν θα ήθελα να σχολιάσω το τι παίρνουν οι εκπαιδευτικοί όταν «μετεγκαθίσταται» ένα σχολείο. Αυτά είναι δείγμα ελάχιστον των πλοκαμιών της νομοθετημένης διαστρέβλωσης· υπάρχει και η εθιμική.